راه ما، راه علی
7183
به قلم دامنه. به نام خدا. هفت کول* ( قسمت۵۰) فهمیدنِ دین، عصریست. سلام. دکتر سروش کتاب خوب و خواندنی دارد به اسم «حکمت و معیشت» که در آن نامهی امام علی _علیهالسلام_ به امام حسن مجتبی _علیهالسلام_ را شرح و تفسیر کرده است. من، چاپ اول این کتاب را دارم؛ یعنی چاپ ۱۳۷۳ مؤسسهی صراط. (عکسی از روی جلدش انداختم، در زیر منعکس کردم)
کتاب حکمت و معیشت. اثر دکتر سروش
در چند جای این نامه -که البته پارهای مورخان میگویند این نامه خطاب به فرزند دیگرش محمدبنحنفیه است- امام علی اینگونه میگویند: آنکه از عدالت بگردید به ستم گرایید. یار به منزلت خویشاوند است. دوست کسی است که در نهان به آیینِ دوستی پایبند است. بسا نزدیک که از دور، دورتر است و بسا دور که از نزدیک، نزدیکتر. در دین تفقّه کن. در همهی امور به خداوند پناهنده شو.
کمی شرح دهم و نکته بگویم:
جدا از چند فراز سخن والای مولا، که دقت در آن اندیشه میآفریند و فکرت، باید بر این مسأله تأمل بورزیم وقتی امام علی به فرزندش توصیه میکنند برو دین را عمیقاً بفهم، منظور _به قول دکتر سروش_ «فقط فروع دین نیست». زیرا تفقُّه در دین و فهمیدنِ اسلام، عصریست و نیز در طول زمان جاری و پویاست، نه ایستا. البته با در نظر داشتن امور ثابت و متغیر در دین که چندی قبل جناب حجتالاسلام آفاقی نیز آن را بهدرستی شرح داده بودند.
امام کاظم علیه السلام فرمودند «کسی که در دینش تفقّه نکند، خدای هیچ عملی را از او نمیپسندد.» به گفتهی سروش در صفحهی ۳۶۲ کتاب، تفقّه در دین همچون طبابت و طبیعتشناسی و. مستمر و تکامل یابنده و عصریست. پس؛ خلاصه کنم و بگویم ما هم، طرف خطابِ توصیهی امام علی (ع) هستیم که فرمودند بروید و دین را بفهمید.
پاسخم به جناب حجتالاسلام سیدمصطفی دارابی
سلام. از شما دوست فاضلم ممنونم که بر نوشتهام نقد زدید. در آن پست، سخن از ثابت و متغیر هم کردم. محکمات و متشابهات قرآن هر کدام فهم و تفسیر خاص خود را دارد. اگر فهمِ دین، عصری و بر مبنای متقضیات زمان و مکان نباشد، دینداران در تدین متحیر و سرگردان میمانند.
حقایق قرآن و دین بر خدا و اولیای الهی روشن است، اما بر سایرین باید کشف و تفسیر شود. مثال میزنم اگر فهم دین، معاصر و عصری نباشد «خیل» (=اسب) در آیهی زیر _که آیهی ۸ انفال است_ همان اسب گرفته میشود و در ظاهر آیه ماندن، جمود و رکود شکل میگیرد و دینداران به عصر حجَر رجعت میکنند.
بقیه در ادامه
درباره این سایت